Günümüzde çevre ve insan sağlığını ciddi şekilde tehdit eden endüstriyel nitelikli atıklar tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de gittikçe büyüyen bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Sanayileşmeye paralel olarak artan üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri önemli çevre sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Endüstriyel nitelikli atıkların tanımlanması ve yönetilmesi hususlarında yaşanan sıkıntılar Çevre Kirliliği artışının en büyük nedenleri arasında yer almaktadır.
Atık yönetimi konusunun kurum/kuruluş ve işletmelere getirdiği mali yük ve iş gücü/zamanı kaybı endişesi uygulamada yaşanan sorunların temel nedeni olarak tanımlanabilir. Çevre Kanununda yer alan Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır hükmü doğrultusunda ülkemizdeki atık yönetimi uygulamalarının temel ilkeleri atıkların kaynağında azaltılması, atıkların geri kazanılması ve atıkların çevreye zarar vermeden bertaraflarının sağlanmasına yöneliktir.
İyi bir atık yönetimi için: Öncelikli olarak tehlikeli atık oluştuğu kaynağında önlenmeli ve azaltılmalıdır. Atıklar türlerine göre ayrı olarak toplanmalıdır. Oluşan atıkların kuruluş içinde veya dışında tekrar kullanım ihtimali araştırılmalıdır. Tekrar kullanılmayan atıklar için geri kazanım ve geri dönüşüm ihtimalleri araştırılmalıdır. Azaltılmayan, tekrar kullanılamayan ve geri kazanılmayan atıklar, insan ve çevre sağlığına zarar vermeyecek şekilde çevre mevzuatına uygun olarak bertaraf edilmeli / ettirilmelidir.
Sonuç olarak; atık oluşumunun kaynağında önlenmesi veya Oluşan Atıkların atık üreticisi tarafından ön işlemlere tabi tutularak geri kazanımı/ yeniden kullanımı tehlikeli atıkları bertaraf ettirmek için yapılacak harcamaları, işgücü /zamanı kayıplarını ve çevre yönetim yatırımları maliyetlerini düşürecektir. Atık azaltılması uygulamaları her zaman pahalı teknolojileri gerektirmemekte ve büyük yatırıma ihtiyaç duyulmamaktadır. Atık Minimizasyonu kapsamında çeşitli ön işlemler ile yada paket bertaraf sistemleri kullanarak tesis içinde tehlikeli atık bertarafı/geri kazanımı yapılabilecek atıklara örnek olarak;
Kullanılmış Yağ-Yakıt filtreleri
Amalgam atıkları
Formaldehit-Gluteraldehit atıkları
Laboratuvar kimyasalları (toluen-ksilen-asitler-bazlar vb.)
Atık Boya Çamurları
Kullanılmış floresanlar (civa içeren lambalar)
Antifreeze atıkları
Yağlı metal talaşları
Kumlama Atıkları
Yağlı hurdalar
Hidrolik Yağlar
Bor Yağları
Kontamine ambalajlar ( IBC, Varil, Bidon, Teneke vb.)
Kablolar
gibi ülkemizde kayıt altına alınmış olan ve gerek miktarları gerekse yüksek bertaraf maliyetlerine sahip atıklar verilebilir. Ayrıca her türlü tehlikeli atık için uygun proses ve işletme şartları oluşturulduğunda atık üreticisi tarafından bertaraf/geri kazanımı yapılabilir.
ATIKLAR
TEHLİKELİ ATIK ÜRETEN ENDÜSTRİYEL TESİSLERİN SORUMLULUKLARI
SAĞLIK KURULUŞLARINDA ORTAYA ÇIKAN TEHLİKELİ ATIKLAR
KATI ATIKLAR
AMBALAJ ATIKLARI