Evde ortaya çıkan atıkları azaltmak, gezegenimizin sağlığı için olduğu kadar, yaşam tarzı ve bütçemiz için de faydalıdır. Ülkemizde atıkların önemli bölümünü %54’lük pay ile organik atıklar oluşturmaktadır. Bunu %14’lük pay ile kağıt ve karton atıkları izlemektedir. Evsel atıkların azaltılması ve geri dönüşümün yaygınlaşması, çevre kirliliğinin önlenmesi için büyük bir öneme sahip.
Gıda atıklarının azaltılması
Alışverişlerinizi planlayın
Gıda alışverişlerinizi planlayarak, ürünleri tüketebileceğiniz miktarlarda satın alabilirsiniz. Böylece, hem kullanım süresi içinde tüketilemeyen ve bozulan gıdalardan kaynaklanan atıkları azaltabilir hem de bütçenizi gereksiz bir yükten kurtarmış olursunuz.
Dondurucunuzu kullanın
Dünya çapında üretilen yiyeceklerin yaklaşık üçte biri çöpe atılmaktadır. Dondurucunuzu kullanarak yiyecek israfını minimuma indirmeniz mümkün. Dondurucunuzu et ve balık gibi ürünleri toplu halde almak için kullanabilirsiniz, bu sayede fazla ambalaj kullanımının önüne geçmiş olursunuz. Ayrıca, tüketmediğimiz yiyecekleri saklama kaplarına koyarak buzdolabında muhafaza edebiliriz.
Bir kompost cihazı kullanın
Meyve ve sebze artıkları, çay torbaları, kahve telveleri ve yumurta kabukları gibi gıda artıklarını kompostlamak, gıda atığını azaltmanın kolay bir yoludur. Et, balık ve süt ürünlerini kompostlamaktan kaçının.
Evde yeşillik yetiştirin
Fesleğen, nane ve biberiye gibi yeşillikler alın, su dolu bir kaba koyun ve bolca gün ışığı alan bir yere bırakın.
Kabukları saklayın
Meyve kabuklarını pastalarda kullanabilir veya şekerleme, marmelat ve aromalı su şeklinde değerlendirebilirsiniz. Sebze kabuklarını ise cips yapımında kullanıp, çocuklarınızı paketlenmiş ürünlerden uzak tutabilir ve sağlığınızı koruyabilirsiniz. Bununla birlikte tarım ilaçlarının meyve ve sebzelerin dış yüzeylerinde birikebildiği ve iyi bir şekilde yıkanarak temizlenmesi gerektiğini de akılda tutmakta yarar var.
Yiyeceklerinizin raf ömrünü uzatın
Son kullanma tarihi yaklaşan yiyecekleri turşu yaparak, topluca pişirerek veya dondurarak yiyecek atıklarını azaltabilir, dolabınızda kalmış birçok sebzeyi sirke ve şeker ile turşu yapabilirsiniz.
Plastik atığını ve ambalajları azaltın
Tekrar kullanılabilir kaplar alın, tek bir plastik torbanın doğada yok olması 1.000 yıl kadar sürebilir. Kahve termosları, yemek kapları ve alışveriş çantaları gibi tekrar kullanılabilir kaplar ile plastik atığını azaltıp gelecek nesillere en az bizler kadar iyi bir gelecek sağlama konusunda sizde bir adım atabilirsiniz.
Dökme, toptan ve donmuş ürünler alın
Toptan ve dökme ürünler alarak fazla ambalaj kullanmaktan kaçının. Dondurucunuzu meyve ve sebzeler ile doldurun böylece, alışveriş yaptığınızda yiyemeyeceğiniz kadar meyve ve sebze alıp bozulanları çöpe atmaktan kurtulursunuz.
Kağıt kullanmayın
İletişim araçları ve bankacılık işlemlerinin elektronik ortama taşındığı günümüzde, mümkünse banka ekstrelerinizi ve tesisat faturalarınızı internet üzerinden yani e-mail yöntemi ile almayı tercih edin. Bu sayede kağıt kullanımınızı önemli oranda azaltabilirsiniz.
Isıtma ve aydınlatma
Bekleme modundan kaçının
Dünya çapında karbondioksit emisyonlarının yaklaşık %1’i bekleme modundan kaynaklanır. Bir cihazı kullandıktan sonra fişini çekmeyi unutmayın. Bunun için açma kapatma düğmesi olan çoklu prizlerden de faydalanabileceğinizi unutmayın.
Yeni nesil akıllı teknolojiler kullanın
Evimizde kullandığımız elektrik enerjisi ile çalışan cihazlar için verimliliği daha yüksek olan yeni nesil cihazları tercih edebiliriz. Eski cihazlar genellikle yeni modellerden daha fazla enerji tüketir. Cihazlarınızın son kullanma tarihlerini listeleyin ve değiştirme zamanı geldiğinde enerji değerlerini yakından inceleyin. İlk adımı atmak için enerji etiketleri hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Ayrıca, termostat gibi akıllı teknolojiler ne zaman ve ne kadar enerji kullandığınızı göstererek alışkanlıklarınızı değiştirmenize imkan sağlar.
Evinizdeki ısı kaybını inceleyin
Enerji genellikle kapı, pencere ve duvarlardaki boşluklar ve çatlaklardan kaybolur. Aslında, neredeyse %40’ı pencerelerden kaçar. Evinizdeki boşlukları ve çatlakları arayın ve mümkünse bunları kapatın.
Eski eşyalar
Kullanmaktan vazgeçtiğiniz eşyaları farklı şekillerde kullanın veya satın
Karton kutuları eşyalarınızı düzenlerken, eski tişörtleri ise toz almak için veya temizlik bezi olarak kullanabilirsiniz. Ayrıca, istemediğiniz veya işinize yaramayan eşyaları, bunları kullanabilecek olan ihtiyaç sahiplerine verebilir ya da internet üzerinden satabilirsiniz.
Su kullanımı ve temizlik ürünleri
Evlerimizde temizlik için kullandığımız kimyasallar ve su tüketimi konusunda daha dikkatli davranarak, hem oluşan atık su miktarını azaltabiliriz hem de su kaynaklarının daha verimli kullanılabilmesine olanak sağlarız.
Çevre Kirliliğinin Nedenleri
Ambalaj Atıkları
Elektronik Atıklar
Karbon Ayak İzi
Geri Dönüşüm