Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğine İlişkin Sorular ve Cevapları
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği (24.08.2011 tarih ve 28035) konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan sıkça sorulan sorular ve cevapları;
Satış noktaları ambalaj atıklarını belediyenin sistemine vermek zorunda mıdır? Getirme merkezlerinin teknik ve idari detayları nelerdir?
Yönetmelikteki hususlar doğrultusunda; Bakanlığın belirleyeceği teknik ve idari detaylara göre getirme merkezinin kurulması hükmü vardır. Getirme merkezlerinin teknik ve idari detaylarının Bakanlıkca henüz tamamlanmamıs olması sebebiyle, ambalaj atığı üreticisi olarak adlandırılan satıs noktaları ve alısveris merkezleri olusan ambalaj atıklarını ayrı olarak biriktirmek ve Bakanlıkca uygun bulunan ambalaj atığı yönetim planı kapsamında belediyenin toplama sistemine bedelsiz vermek zorundadırlar. Ayrıca; geri kazanılabilir ambalaj ve ambalaj dışı atıkların üreticisi tarafından getirilip bırakılacağı getirme merkezinin teknik ve idari detaylarının belirlenmesi çalısmaları Bakanlıkca devam etmekte olup, çalışmaların tamamlanması akabinde ilgili taraflara duyurular yapılacaktır.
2011 yılı için metal ambalaj atıklarının çevre lisansı bulunmayan geri dönüşüm tesislerine satılması durumunda belgelendirmeler “atık ambalaj sistemine” nasıl bildirilecektir?
Yönetmelikte de belirtildiği üzere belgelendirme faaliyeti elektronik yazılım programı üzerinden gerçekleştirilmektedir. Toplama ayırma tesislerinin çıkış rakamları esas alınmakta ve toplama ayırma tesislerinin satış yaptığı işletmeler sistemden seçilmektedir. Satışların geçici faaliyet belgeli/çevre lisanslı işletmelere yapılması durumunda, sistem belgelendirmeye onay vermektedir.
Ancak; toplama ayırma tesislerinin satışının yapıldığı metal geri dönüşümü yapan işletmelerin elektronik yazılım sisteminde kayıtları yer almamaktadır. Toplama ayırma tesislerinin belgelendirmelerinin elektronik yazılım programı üzerinden kabul edilebilmesi için toplanan metal ambalaj atıklarının satışının yapıldığı yerlere ilave olarak metal geri dönüşümü yapan tesislerin de eklenmesi gerekmektedir. Bu amaçla Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri ve metal geri dönüşümü yapan isletmeler tarafından asağıdaki hususların yerine getirilmesi gerekmektedir.
1.Metal geri dönüşümü yapan işletmenin elektronik yazılım sisteminde tanımlanabilmesi için, metal geri dönüşümü yapan işletme tarafından metal geri dönüşümünün yapıldığını belirten resmi bir belgesi (faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi, kapasite raporu v.b.) ile Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne müracaatta bulunulması,
2.Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından söz konusu tesiste yerinde incelemelerde bulunulması,
3.Ambalaj atığı geri dönüşümü faaliyetinde bulunulduğunun tespit edilmesi durumunda, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından elektronik yazılım sistemine metal geri dönüşüm tesisi olarak kaydının yapılması,
4.Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından işletmeye kullanıcı kodu ve şifrenin verilmesi,
5.Metal geri dönüşümü faaliyetinde bulunan işletme tarafından kod ve şifre ile sisteme girilerek, aylık olarak tesise giren ve tesisten çıkan metal atıklara ilişkin bilgilerin yer aldığı EK-8 formunun doldurulması gerekmektedir.
2012 yılından itibaren Toplama Ayırma Tesisleri belgelendirme yapacaklar mıdır?
2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ile belgelendirme sistemi değiştirilmistir. Belgelendirmeler ambalaj atığı yönetim planı Bakanlıkca uygun bulunmus olan Belediyeler tarafından gerçekleştirileceklerdir. Belediyeler yetkilendirilmiş kuruluşlarla veya piyasaya süren işletmelerle ve ambalaj atığı toplama ayırma tesisleriyle belgelendirme sözleşmesi yapacaklar. Belgelendirme dosyalarını yetkilendirilmiş kuruluslara veya piyasaya süren işletmelere vereceklerdir.
Metal ambalaj atıkları için belgelendirme yükümlülüğünde lisans şartı var mıdır?
Metal ambalaj olarak çelik/teneke ve alüminyum ambalajlar kullanılmaktadır. Metal ambalajlardan çelik/teneke ambalajlar için lisans/geçici faaliyet belgeli yeterli kapasitede işletme bulunmadığından 2010 yılında belgelendirmelerinde sorunlar yaşanmıstır. Bu sebeple metal ambalajlarda belgelendirme yapılabilmesi için Yönetmeliğin geçici 3 üncü maddesinin 4 üncü fıkrası ile 31.12.2014 tarihine kadar metal ambalaj atıklarında lisans/geçici faaliyet belgeli olma şartı kaldırılmıstır. Ancak toplanan metal ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine gitme zorunluluğu devam etmektedir.
Alışveriş Poşetleri ambalaj mıdır?
Yönetmeliğin EK-1 inde ambalaj tanımına iliskin örnekler verilmistir. Bu örneklere göre alısveriş poşetleri ambalaj olarak tanımlanmamaktadır. Ancak, Yönetmelikte alısveriş poşetleri ile ilgili düzenlemeler bulunmaktadır. Ambalajlı ürünlerin satışını yapan 200 m2 den büyük kapalı alana sahip satış noktaları, poşet kullanımını en aza indirecek tedbirleri almak ve yapılan çalışmaları Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine göndermekle yükümlüdürler.
Yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından 2010 ve 2011 belgelendirmeleri nereye gönderilecektir?
Piyasaya sürenler adına yükümlülük üstlenen yetkilendirilmiş kuruluslar tarafından, 2010 ve 2011 yıllarına ait belgelendirme dosyalarının tamamının elektronik yazılım programı üzerinden girilmesi ve 2007 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 23 üncü maddesine göre hazırlanmış dosyaların birer örneğinin piyasaya süren işletmenin kayıtlı olduğu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine gönderilmesi gerekmektedir.
Çevre lisansı almak için istenen belgelerden “Ambalaj Atığı Veri Giriş Sistemi İl Müdürlüğü Onay Yazısı” ne demektir? Yazı neleri içermelidir?
İşletmelere ambalaj atığı toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisi geçici faaliyet belgesi verilirken İl Müdürlükleri tarafından kullanıcı kodu ve şifre verilmelidir. Geçici faaliyet belgesi alan işletme tesise giren ve tesisten çıkan ambalaj atıklarına ilişkin bilgileri atık ambalaj elektronik yazılım programına girmelidir. İl Müdürlükleri tarafından işletmelerin veri kayıt sistemine bilgi girişi yapıp yapmadığı kontrol edilerek, geçici faaliyet belgeli işletme tarafından sisteme veri girişinin yapıldığını belirten yazı verilmelidir.
Çevre lisansı almak isteyen işletmelerin ambalaj atığı yönetim planına dahil olmaları bir zorunluluk mudur?
2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ile çevre lisansı almak isteyen işletmelerin “ambalaj atığı yönetim planına uygunluk yazısı” zorunluluğu kaldırılmıstır. Bunun yerine “Ambalaj Atığı Veri Giriş Sistemi İl Müdürlüğü Onay Yazısı” istenmektedir. Ambalaj atığı yönetim planı uygunluk yazısının istenmemesi ambalaj atığı toplama ayırma tesislerinin belediyelerde ayrı toplama çalışmalarını yürütmeyeceği anlamını taşımamaktadır. Belediyelerde yürütülen ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplama çalışmaları çevre lisanslı/geçici çalışma ambalaj atığı toplama ayırma tesisleriyle yürütülmesi bir zorunluluk olarak devam etmektedir.
Çevre lisansı almak isteyen ambalaj atığı toplama ayırma tesisleri çevre mühendisi çalıstırma zorunluluğu var mıdır?
2007 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde ambalaj atığı toplama ayırma tesislerinin çevre mühendisi çalıştırma zorunluluğu bulunmaktaydı. Ancak yeni Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 24.08.2011 tarihinde yayınlanması ile çevre mühendisi çalıştırma zorunluluğu yerine çevre lisansı almak isteyen ambalaj atığı toplama ayırma tesislerine çevre görevlisi çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir. Ayrıca İl Müdürlükleri tarafından ambalaj atıklarının toplanması veya geri dönüşüm tesisleri için çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi verilirken Yönetmeliğin 28 ve 29 uncu maddelerindeki kriterleri sağladığı tespit edilmelidir.
Yönetmelikte tanımlanan usul ve esasları ne zaman yayınlanacaktır?
Yönetmelikte yer alan yetkilendirilecek kuruluşlarda aranacak kurumsal, teknik ve mali özellikler ile buna ilişkin usul ve esasları, belgelendirme dosyalarında bulunması gereken bilgi ve belgeler ile belgelendirme dosyalarının hazırlanmasında dikkat edilecek hususlara ait usul ve esasları, ambalaj atıkları yönetim planının hazırlanmasına, uygulanmasına ve izlenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi çalışmaları devam etmektedir. Usul ve esaslar tamamlanınca ilgili taraflara duyurulacaktır.
Tıbbi atıklarla, tehlikeli atıklarla ve atık yağlarla kontamine olmus ambalaj atıklarının bildirimi yapılacak mıdır? Hangi tarihte yapılacaktır?
24.08.2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ile Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında bertarafı tanımlanan ambalajlara da bildirim zorunluluğu getirilmiş olup, bu tür ürünleri ambalajlı olarak piyasaya süren işletmeler ürünlerinin ambalajlarına ilişkin bildirimlerini 2013 yılı Şubat ayının sonuna kadar yapacaklardır. 2013 yılında 2012 yılında piyasaya sürdüğü ürünlerin ambalaj miktarları bildirilecektir. Ancak tıbbi atık, tehlikeli atık ve atık yağlarla kontamine olmus ambalaj atıklarının belgeleme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu ambalajların bertarafı ilgili mevzuatları kapsamında yapılacaktır.
Ahsap ambalajın bildirimi ne zaman yapılacak? Ahşap ambalajın belgelemesi hangi yıl başlayacak?
2007 ve 2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliklerinin her ikisinde de ahşap ambalajların bildirimi yer almaktadır. Elektronik yazılım programına yeni kayıt olan bir isletme ahşap ambalajının bildirimini 2005 yılından itibaren yapılmalıdır. Ancak, 2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ile ahşap ambalaj atıklarına 2013 yılı itibariyle geri kazanım hedefi getirildiğinden ahşap ambalaj atıklarının belgeleme yükümlülüğü 2013 yılında başlamaktadır.
Tekstil Ambalajın bildirim ve belgeleme zorunluluğu var mıdır?
2007 ve 2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliklerinin her ikisinde de tekstil ambalajların bildirimi yer almaktadır. Elektronik yazılım programına yeni kayıt olan bir işletme tekstil ambalajının bildirimini 2005 yılından itibaren yapılmalıdır. Ancak, tekstil ambalaj atıklarının geri kazanım hedefi bulunmadığından belgeleme yükümlülüğünden de muaf tutulmaktadır.
Belgeleme muafiyeti her ambalaj türü için ayrı ayrı 3000 kg sınırını sağlamalı mıdır?
Piyasaya süren işletmeler farklı ambalaj malzemeleri kullanmaktadırlar. Piyasaya sürülen malzeme cinsine bakılmaksızın toplam ambalaj miktarı esas alınmaktadır. Ancak, ihraç edilen, ahşap ve tekstil ambalaj atıklarının toplama hedefi bulunmadığından bu ambalajlar toplam miktara dahil edilmemektedir. Elektronik yazılım programı da bu kapsamda hesaplama yapmakta ve muaf olarak göstermektedir.
2011 yılına ait belgelendirmeler hangi yönetmeliğe göre yapılmalıdır?
2011 tarihlerini içeren 2011 yılı ve önceki yıllara ilişkin belgelendirme yükümlülüğü, 2007 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 23 üncü maddesindeki esaslara göre gerçekleştirilmelidir. 2012 yılından itibaren ise 2011 tarihli Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 18 inci maddesindeki esaslara göre yürütülmelidir.
Yönetmelikte yeni bir kavram olarak sanayi işletmesi tanımı getirilmiştir. Bu kapsamda sanayici nasıl belirlenecektir?
Sanayi Sicil Kanununda tanımlanan ve sanayi sicil belgesi bulunan işletmeler sanayi işletmesi olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca çevre lisanslı ambalaj atığı toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisleri ambalaj atıklarını aldıkları sanayi işletmelerinin sanayi sicil numaralarını “atık ambalaj elektronik yazılım programına” girmeleri gerekmektedir. Sanayi sicil belgesi bulunan sanayi işletmeleri oluşan ambalaj atıklarını çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesisine veya belediyenin toplama sistemine verilmesi gerekmektedir.
Toplama Ayırma Tesisleri için aktarma merkezi kurulabileceği belirtilmektedir. Söz konusu aktarma merkezleri nerelerde ve kim tarafından kurulmalıdır?
Çevre lisanslı toplama ayırma tesisleri ambalaj atık yönetim planı bulunması durumunda sözleşme yapılan belediye sınırları içinde bir adet ambalaj atığı aktarma merkezi kurabilir. Bu merkezler ticaret sicil gazetesinde lisanslı işletmenin şubesi olarak belirtilmelidir. Kurulan aktarma merkezleri İl Müdürlükleri tarafından yerinde tetkik edilmekte ve kayıt altına alınmaktadır. Aktarma merkezinde toplanan ambalaj atıkları bu merkezin bağlı bulunduğu çevre lisanslı toplama ayırma tesisine götürülmelidir. Toplama ayırma tesisinin lisansının iptal edilmesi durumunda aktarma merkezi de kapatılmak zorundadır. Aktarma merkezinin teknik detaylar Yönetmelikte yer almaktadır.
Ek-5 kod numarası alınırken piyasaya süren firmalar hangi hesap numarasına yatırılması gerekir?
Yönetmelikte ekonomik işletme olarak adlandırılan ambalaj üreticileri, piyasaya süren işletmeler ve tedarikçiler ambalaj elektronik yazılım programını kullanmak için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlülüklerinden kullanıcı kodu ve şifre almak zorundadırlar. Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nde piyasaya süren olarak tanımlanan firmalara piyasaya süren kod numarası ve internet erişim şifresi verilmesi işi için 31.12.2010 tarihine kadar 500 TL ücret alınmakta iken, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü 2011 Yılı Döner Sermaye Fiyat Listesi’nde Atık Yönetimi başlığı altında bu iş için herhangi bir ücret belirlenmemistir. Bu nedenle 01.01.2011 tarihinden sonra piyasaya süren kod numarası ve internet erişim şifresi almak üzere müracaat eden firmalardan ücret talep edilmemektedir.
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
AMBALAJ
AMBALAJ ATIKLARI
GERİ DÖNÜŞÜM
GÖRÜNTÜ KİRLİLİĞİ
PLASTİKLERİN KULLANIMI VE TEHLİKELERİ