Milli Parklar; doğanın korunması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla kendi haline bırakılan ulusal öneme sahip coğrafi alanlardır.
Sınırları içerisinde çeşitli canlı ve bitki örtüsü barındıran bu alanlar, doğal ve kültürel açıdan büyük önem taşıyor. Aynı zamanda turizm açısından da değerli olan milli parklar, insanların doğa ile bütünleşerek deneyim kazanmasına da fayda sağlıyor.
Milli parkların tarihsel gelişimi
Uluslararası bir fikir olan Milli Parklar; 1872’de Yellowstone’un kurulmasıyla hayata geçti. Bilinçsiz kullanılan teknoloji ve şehirleşmeyle, yok olmaya yüz tutan doğal güzellikleri koruma altına almayı hedefledikleri bu fikir sayesinde bugün dünya üzerinde 7.000’e yakın milli park bulunuyor.
Türkiye’de ilan edilen ilk Milli Park, 1958 yılında Yozgat Çamlığı oldu. Sonuncusu 27 Ekim 2021 tarihinde ilan edilen Sarıçalı Dağı Milli Parkı ile birlikte ülkemizde toplam 46 milli park bulunmaktadır.
Yellowstone Ulusal Parkı
Yellowstone Ulusal Parkı, ABD’nin Idaho, Montana ve Wyoming eyaletlerinde yer alan, dünyanın ilk ve en eski milli parkıdır. Yemyeşil ormanları, görkemli zirveleri, uçucu gayzerleri ve kaplıcaları ile birlikte bozulmamış bir doğal güzelliğe sahip. Çok sayıda parkuru da olan bu park vahşi yaşama yakından şahit olma imkanı sunmakta. Yılda ortalama 4 milyon ziyaretçisi olan Yellowstone, tek bir güne sığmayacak kadar sayıda güzellikle dolu olduğundan burayı keşfetmek için uzun bir zamana ihtiyaç duyacaksınız.
Yosemite Milli Parkı
Kaliforniya’nın hayranlık uyandıran bölgelerinden biri olan Yosemite Milli Parkı, 3.027 km² yüz ölçümüne sahip zorlu ve ürkütücü uçurumlarıyla eşsiz bir yerdir. Mükemmel yürüyüş parkurlarında, yerel macera ekipleriyle gerçekleşen turlarla harika bir deneyim yaşayabilirsiniz. Yılda ortalama 4 milyon ziyaretçiye sahip Yosemite, doğru zamanda ziyaret edilirse sakin ve mükemmel bir atmosferle sizi karşılayacaktır.
Waterton – Glacier
Kanada Glacier Milli Parkı ve ABD Waterton Gölleri Milli Parkı, 1932 yılında tartışmalı doğal kaynak sorunlarını çözmek için barışçıl bir iş birliği ile birleştirilerek dünyanın ilk uluslararası barış parkı oldu. Aynı zamanda UNESCO tarafından dünya mirası olarak belirlenen bu parkta kendinizi, el değmemiş bir vahşi yaşamın cennetinde bulacaksınız.
Kruger Milli Parkı
Güney Afrika’nın en büyük ve en eski milli parkı olan Kruger, uluslararası bir üne sahiptir. 19.485 km2’lik bir alanı kaplayan bu yerde zamanınızı güzel değerlendirmek için av gezisine, safari yürüyüşlerine katılabilirsiniz. Bu büyük ve vahşi yaşamı deneyimleyebileceğiniz park içerisinde, uzun vakit geçirmek için çeşitli kamp alanlarını da değerlendirebilirsiniz.
Zhangjiajie Ulusal Parkı
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Hunan eyaletinin Wulingyuan bölgesinde yer alan Zhangjiajie Ulusal Parkı, bir doğa harikası olan kumtaşların yer aldığı ve 1992 yılından beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan binlerce turistin ziyaret ettiği milli parklar arasındadır. Zaman zaman alçalan bulutlar içinde adeta kendinizi gökyüzünde yürür gibi hissederken, parkurlar içerisinde maymunlarla birlikte şelaleler ve mağaraları gezerek bu eşsizliğin içinde kaybolacaksınız. Yerli halkın “cennetin altındaki köprü” olarak da adlandırdığı, dünyanın en büyük doğal köprüsünde yürümek için mutlaka uğramanız gereken bir yer.
Iguazu Milli Parkı
Iguazu, Arjantin ile Brezilya arasındaki sınırı kapsayan hat üzerinde 2.000’den fazla damarlı bitki türüne ev sahipliği yapıyor. Dünyadaki en büyük ve geniş şelale sistemine sahip bu milli park, aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor. Gittiğinizde helikopter yolculuğu, safari tekne turu ve rafting yapmadan bu yerin keyfini çıkarmış sayılmazsınız.
Torres Del Paine Milli Parkı
Şili Patagonyası sınırları içinde kalan milli park, 1978 yılında UNESCO tarafından Biosfer Rezerv Alanı ilan edilmiştir. Adını park içerisinde bulunan iğne gibi sivri 3 granit kayadan alan bu yer, yaz aylarında 11, kış aylarında ise 1 derece civarlarındadır. Parkın büyük kısmı buzullarla kaplı olsa da flora açısından çok zengindir. Kısaca, yemyeşil ormanların buzullarla bütünleştiği harika bir atmosfer diyebiliriz. Kanat boyu yaklaşık 3 metreyi bulan Condor akbabalarını ise yalnızca bu bölgede görmeniz mümkün.
Galapagos Adaları
Galapagos Adaları, 1959 yılında milli parka dönüştürülmüş ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne eklenmiştir. Ekvador Cumhuriyetine bağlı Galapagos Adaları, 14 büyük, 8 küçük ve daha birçok minik takımadalarından oluşmaktadır. Tabiatın Ütopyası da denen bu yer çeşitli tabiat olaylarıyla göz kamaştırmaktadır. Plajlarıyla meşhur Galapagos Adaları, birçok deniz canlısıyla karşılaşacağınız keyifli bir deneyim olacaktır.
Sagarmatha
1976 yılında kurulan bu park, kuruluşundan 3 yıl sonra UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alındı. Park içerisinde dünyanın en yüksek dağı olarak bilinen Everest Dağı da bulunuyor. Buzulların arasında muhteşem bir yürüyüş ve görkemli Everest manzarasıyla büyüleyici bir deneyim için Sagarmatha’yı mutlaka ziyaret etmelisiniz.
Göreme Tarihi Milli Parkı
“Peri Bacaları” olarak bilinen sıra dışı kaya oluşumları ile ünlü Nevşehir’in kalbi Kapadokya’daki Göreme Tarihi Milli Parkı, 1985 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne eklendi. Burayı ziyaret ettiğinizde ilkel köyleri, yeraltı kasabaları ve 4. yüzyıldan kalma geleneksel yaşam alanı kalıntılarıyla karşılaşacaksınız. Göreme’de balonla gün doğumunun muhteşemliğine şahit olmak henüz bu deneyimi yaşamamış olanlar için harika bir deneyim olacaktır.
Kaziranga Milli Parkı
1974 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil olan Kaziranga, Hindistan’ın doğusundaki insan varlığı tarafından rahatsız edilmeyen son alanlardandır. Dünyanın en büyük tek boynuzlu gergedan türünün yanı sıra kaplanlar, filler, panterler, ayılar ve binlerce kuş da dahil olmak üzere birçok memelinin yaşadığı bir yerdir. İdeal bir yaban hayatı gözlemleme yeri olmakla beraber aynı zamanda bir kuş gözlem cenneti de diyebiliriz.
Kısmen büyük bir alanı kapsayan milli parklarda, eko-sistemlerin insan eliyle bariz biçimde değiştirilmemiş olması, bitki ve hayvan türlerinin devlet tarafından koruma altına alınması sebebiyle belli kurallar eşliğinde ziyarete açılmaktadır.
Kaynak: Jag-Style Blog
Özel Çevre Koruma ve Doğal Sit Alanları
Türkiye’nin Denizel Biyolojik Çeşitliliği
Doğa Koruma İle İlgili Temel Kavramlar
Türkiye’nin En Güzel Dalış Noktaları
Biyolojik Çeşitlilik